Huis van Levenskunst

Ervaringsdeskundige

Elkaar ontmoeten

Een ontmoetingsruimte voor beweging en creativiteit. Een vrijstaande woning met een opvallende trapgevel en kamer en suite, is de plaats van samenkomst.
In de achterkamer staat een gaskachel. Het doet mij denken aan de thuissituatie uit mijn kindertijd. Daar stond ook in de achterkamer een gaskachel, waaromheen zich het dagelijkse leven grotendeels afspeelde.
In het huis van levenskunst is de voorkamer leeg en biedt ruimte voor bewegingsoefeningen. In de achterkamer drinken we koffie of thee en werken we onze tekeningen en opdrachten uit. Beide kamers zijn gescheiden door een kamerscherm.

Begin november 2018 ben ik daar gestart. Onder leiding van een fysiotherapeut, een kunstzinnig therapeute en vrijwilligers wordt op de dinsdagmorgen en de vrijdagmorgen vanaf 10 .00 uur tot 12.30 uur op een plezierige wijze invulling gegeven aan een zinvolle dagbesteding.
Wij zijn met 4 deelnemers waarvan de hersenfuncties vertragingen hebben opgelopen

Hoe ziet zo’n dag eruit?

We beginnen met koffie of thee. Terloops wordt afgetast hoe het met ons gesteld is, en staan we even stil bij de dagelijkse gebeurtenissen die om ons plaatsvinden zoals milieu-, vreemdelingenbeleid én sport.

Dan steken we voor iedereen een kaarsje aan. En lezen, ter overweging, een spreuk van Rudolf Steiner voor.

Het schone bewonderen
het ware behoeden
het edele vereren
het goede besluiten,
kan leiden de mens,
in zijn leven tot doelen 
in zijn handelen tot het juiste
in zijn voelen tot vrede
in zijn denken tot licht.
en leert hem vertrouwen
op goddelijke leiding
in alles wat is.
in het wijd heelal
in de eigen ziel.

Verwarmende zalf

Op tafel staat een potje verwarmende zalf. Koperzalf met turf. Bij het masseren van de voeten en handen, werkt deze zalf verwarmend. Met die zalf masseren we elkaars handen in voor we verder gaan.
Zo’n ’ intieme ervaring’ geeft een speciaal gevoel van verbondenheid. Ik was daar van huis uit nίet mee vertrouwd, met zo’n bijzondere beléving. Zolang de ‘ r’, in de maand zit gaan we door met het masseren van de handen was de afspraak.
De ‘r' in de maand roept bij mij wél jeugdherinneringen op. Als kind, kreeg ik, halverwege de vorige eeuw, steevast elke dag een lepel levertraan te verwerken. Om de winter goed door te komen, zei mijn moeder hoopgevend. Ik was daar toen niet zo gelukkig mee.

Dan is het tijd voor het uitvoeren van oefeningen, Soms gaan we om de beurt ritmisch slaan met de handen op het tafelblad. Een goede oefening voor de motoriek en training van het geheugen. Of we werken met spelvragen die helpen bij het formuleren van antwoorden.

Bedenk een eigen verhaal

De eerste stelt vast dat het winter is. De tweede vult aan dat er sneeuw ligt. Gisteren was de situatie nog anders, vervolgt een ander. Het kan vriezen of dooien in deze tijd. Morgen is de situatie zeker anders, want dan gaat dooien. Zo eindigt dit gezamenlijk gemaakte verhaal. Een oefening voor het geheugen! Een oefening voor de motoriek is het voorzichtig aanpakken en doorgeven van een opblaasbare papieren bal, deels met de ogen open, deels met de ogen dicht, daarbij optimaal gebruik makend van je zintuigen.

Voorkamer

Een ruimte om in cirkelverband te bewegen. Goed voor de motoriek en zelfvertrouwen. We hebben boomstokken ontschors. Die worden vervolgens gebruikt als muziekinstrument door er gezamenlijk, mee tegen elkaar aan te tikken, afwisselend harder en zachter. Dat geeft een eigen geluid, waarbij het vochtgehalte en de houtsoort invloed heeft op de klank . We hebben met een soldeerbout onze naam er ingebrand.

Tekenen en verven

Tekenen met zelfgemaakte galappelinkt, of met wascokrijt behoort ook tot de creatieve tijdbesteding. Ook met verven is de nodige ervaring opgedaan. “Nat op nat” technieken zijn uitgeprobeerd. Verven met kleur op kletsnat papier levert verrassende resultaten op waarbij kleuren in elkaar overvloeien, wat de bedoeling is. Aan het eind van de ochtend staan de werkstukken naast elkaar. Dan zie je duidelijk interpretatie verschillen in de uitwerking. Een leerzaam moment voor iedereen.

Samen bouwen

Met dunne kanariepiet stokken een huis bouwen, blijkt een spannend gebeuren.
Zittend rond de tafel krijgt iedereen per ronde 6 stokken aangeboden. Die worden om beurten op elkaar gelegd. Daarbij gaat het om een optimale handcoördinatie. Beweeg zo weinig mogelijk. Naarmate het bouwwerk hoger is, neemt de instabiliteit toe. Dan breekt het moment aan, dat je niet meer kunt blijven zitten, maar moet gaan staan bij het verhogen van het bouwwerk. De uitdaging is om met zoveel mogelijke stokken, liefs allemaal, zo hoog mogelijk te bouwen.
Met 100 stokken is dat gelukt. Inmiddels ook met 200 stokken.
De roep om meer stokken als uitdaging heeft geklonken.
Grappig is dat je als individuele deelnemer bouwstokjes inbrengt en gelijktijdig collectief aan het bouwwerk werkt.
Jouw ingebrachte stokjes maken onderdeel uit van het geheel, en zijn niet meer individueel traceerbaar.</br>

Levenskunst

De afwisseling van bewegen en creatief bezig zijn aan tafel, inclusief een ongedwongen sfeer, is een sterke formule en dat ervaar ik als plezierig. Evenals koffiedrinken met een koekje of chocolaatje. Levenskunst is ook het scheppen van een plezierige omgeving. Iets waar je graag naartoe gaat.
Ecologie is ook ‘levenskunst’ Ecologie beschrijft de relatie tussen mens, dier, plant en leefomgeving.
Dit voorjaar hebben wij uit een zak oud kippenvoer zonnebloempitten gevist. Vervolgens hebben we die pitten in een potje gedaan. Het zaad bleek kiemkrachtig. Er ontwikkelde zich een plantje, dat z’n weg zocht vanuit de donkere aarde naar het licht. De plantjes zijn in de achtertuin uitgeplant, en hebben inmiddels een hoogte bereikt van zeker 1 meter.
Het is altijd weer verbazingwekkend om vast te stellen hoeveel groeikrach er in zo’n zaadje zit.

Frits Hollander, ervaringsdeskundige deelnemer
24 juni 2019. (Zomerzonnewende)